Stel je voor: je kind loopt de kamer in en zegt op een vastberaden toon dat hij/zij liever bij de andere ouder wil wonen. Misschien kwam het als een complete verrassing, misschien voelde je al een tijdje aan dat er iets speelt. Hoe dan ook: dit nieuws komt binnen. Jullie hadden toch afspraken gemaakt? Nu staat ineens alles weer ter discussie en komen er talloze vragen bij je op.
In deze blog gaan we op zoek naar antwoorden. We kijken naar de redenen waarom je kind deze wens kan hebben, wat er wettelijk mogelijk is én hoe je hiermee omgaat zonder in een machtsstrijd terecht te komen. Ook lees je hoe je een luisterend oor kunt bieden aan je kind, zelfs als je gevoelens van teleurstelling en verdriet ervaart. Want uiteindelijk draait het om het welzijn van jullie beiden.
Wat betekent het als je kind bij de andere ouder wil wonen?
Wanneer een kind aangeeft bij de andere ouder te willen wonen roept dit vaak emoties op. Je kunt je afgewezen teleurgesteld of boos voelen. Dat is heel begrijpelijk. Toch is het belangrijk om niet direct in de weerstand te schieten maar te onderzoeken wat hierachter zit. Misschien is er iets veranderd in de situatie, hebben jullie meer ruzie thuis, of is de andere ouder in staat meer rust en stabiliteit te bieden. Het kan ook zijn dat je kind zich simpelweg prettiger voelt in het andere huishouden. Bijvoorbeeld omdat er meer aansluiting is bij hobby’s, vrienden of school.
Het is een signaal dat er aandacht nodig is. Niet om meteen grote beslissingen te nemen maar wel om te luisteren, te praten en samen te kijken naar de wensen en behoeften van je kind. Door hierover in gesprek te gaan kom je erachter wat er speelt en kun je onderzoeken of een verandering van woonplek echt in het belang van je kind is.
Waarom zou je kind bij de ander willen wonen?
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een kind aangeeft bij de andere ouder te willen wonen. Enkele veelvoorkomende oorzaken zijn:
Meer rust of duidelijkheid
Misschien ervaart je kind spanningen bij jou thuis of vindt hij of zij het lastig om met bepaalde regels om te gaan.
Een betere klik met stiefbroers of -zussen
Als de andere ouder opnieuw is gaan samenwonen, kan het zijn dat de gezinssituatie daar beter aansluit bij de wensen van je kind.
Praktische overwegingen
Denk aan een school die dichterbij het huis van de andere ouder is, waardoor je kind minder hoeft te reizen.
Leeftijdsfase
Een puber kan andere behoeften hebben dan een jong kind. Misschien wordt je kind ouder en zoekt hij of zij meer vrijheid of juist een andere vorm van structuur.
Relatie met beide ouders
Soms heeft het kind een sterkere emotionele band met de andere ouder of voelt het zich daar beter begrepen.
Het is belangrijk om je te realiseren dat deze redenen niets afdoen aan je kwaliteiten als ouder. Situaties veranderen, kinderen ontwikkelen zich en soms past een andere omgeving op dat moment beter bij hun behoeften.
Kan een kind zomaar bij de andere ouder gaan wonen?
In principe kan een kind niet zomaar verhuizen zonder dat er afspraken zijn gemaakt. Als er een ouderschapsplan of uitspraak van de rechter is, moet je je daaraan houden. Als je kind spontaan aangeeft bij de andere ouder te willen wonen, is het raadzaam dit eerst in overleg te bespreken.
Praat met de andere ouder en kijk of hij of zij openstaat voor het idee. Ga ook na wat er praktisch mogelijk is. Als jullie onderling tot overeenstemming komen, kan de situatie in overleg worden aangepast. Komen jullie er niet uit, dan kan het nodig zijn om hulp in te schakelen van een mediator, advocaat of een instantie als het Centrum voor Jeugd en Gezin.
Hoe oud moet een kind zijn om deze keuze te maken?
Er is geen strikte leeftijd waarop een kind mag beslissen. Wel geldt dat de wet voorschrijft dat kinderen vanaf 12 jaar gehoord moeten worden bij belangrijke beslissingen, zoals veranderende woonregelingen bij een scheiding. Dit betekent dat de rechter of mediator kinderen vanaf deze leeftijd uitnodigt om hun verhaal te doen. Dat wil niet zeggen dat de wens van het kind altijd wordt ingewilligd, maar het wordt nadrukkelijk meegenomen in de afweging.
Voor jongere kinderen geldt dat hun mening ook belangrijk is, maar zij worden meestal niet rechtstreeks gehoord door een rechter. Het is dan aan de ouders, eventueel samen met een professional, om de wensen en behoeften van het kind te achterhalen en mee te nemen in de beslissing.
Juridische aspecten bij aanpassingen van het ouderschapsplan
Als je besluit om de woonregeling aan te passen, kan het nodig zijn het ouderschapsplan te wijzigen. Dit kan onderling in goed overleg, maar ook met hulp van een mediator of advocaat. Komen jullie er niet uit, dan kan de rechter een beslissing nemen. Houd er rekening mee dat juridische stappen tijd en geld kosten. Het is dus verstandig om, voordat je naar de rechter stapt, eerst te kijken of jullie samen tot een oplossing kunnen komen.
Hoe ga ermee om als ouder wanneer je kind bij de andere ouder wil wonen?
Als ouder is het vaak schrikken als je kind wil verhuizen naar de andere ouder. Je kunt je afgewezen voelen, boos of verdrietig zijn. Die gevoelens zijn heel logisch. Toch is het belangrijk om jouw emoties niet meteen op je kind te projecteren. Probeer te begrijpen wat er achter deze wens zit.
- Luister: Vraag je kind waarom hij of zij bij de andere ouder wil wonen. Probeer écht te luisteren zonder meteen te reageren of in de verdediging te schieten.
- Blijf rustig: Maak het gesprek niet beladen met verwijten. Je kind heeft er niets aan als jij de andere ouder bekritiseert of kwaad wordt.
- Wees eerlijk: Vertel je kind hoe jij je voelt, maar doe dit op een volwassen manier. Laat zien dat je zijn of haar gevoelens serieus neemt.
- Zoek hulp indien nodig: Kom je er zelf niet uit? Dan kan een ambulante coach, mediator of andere professional helpen. Zij kunnen jullie begeleiden in het gesprek en bij het vinden van oplossingen.
Wanneer is het nodig om hier hulp voor in te schakelen?
Soms lukt het niet om er samen uit te komen. Er kunnen heftige emoties spelen, oude conflicten weer oplaaien of praktische bezwaren zijn waar jullie niet uit komen. In zo’n geval kan professionele hulp uitkomst bieden.
De Ambulante Coach kan je begeleiden in gesprekken met je kind en de andere ouder. Deze coach helpt jullie om op een respectvolle, gestructureerde manier te communiceren. Ook kan een coach adviseren over welke stappen nodig zijn, bijvoorbeeld het inschakelen van een mediator of het bijstellen van het ouderschapsplan. Daarnaast bieden wij ook hulp bij andere hulpdiensten rondom een scheiding met kinderen.
Door tijdig hulp te zoeken, voorkom je dat de situatie escaleert. Je geeft je kind zo de ruimte om zijn of haar gevoelens te uiten, terwijl je zelf ondersteund wordt in het vinden van een werkbare oplossing.
